PL EN
PRACA ORYGINALNA
Wyzwania w zarządzaniu szkołami w czasie wojny. Badania polsko-ukraińskie
 
Więcej
Ukryj
1
John Paul II University in Biała Podlaska
 
2
Vasyl Stefanyk Precarpathian National University
 
 
Data nadesłania: 03-04-2024
 
 
Data ostatniej rewizji: 11-07-2024
 
 
Data akceptacji: 09-08-2024
 
 
Data publikacji: 22-09-2024
 
 
Autor do korespondencji
Stanisława Katarzyna Nazaruk   

John Paul II University in Biała Podlaska
 
 
JoMS 2024;58(4):179-200
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Przedmiotem i zarazem celem tego artykułu jest zaprezentowanie wyników oryginalnych badań empirycznych przeprowadzonych wśród dyrektorów szkół podstawowych w Polsce i na Ukrainie. Punktem docelowym badań było znalezienie odpowiedzi na pytanie badawcze: Jakie działania wdrożyli dyrektorzy szkół na terenie zachodniej Ukrainy w związku z przesiedleniem dzieci a jakie dyrektorzy polskich szkół w związku z przyjęciem ukraińskich uczniów-uchodźców?

Materiał i metody:
W badaniach wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, opartą na technice ankietowej z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza ankiety. Badaniem objęto grupę 120 dyrektorów szkół podstawowych na terenie Polski i 50 dyrektorów szkół na terenie zachodniej Ukrainy. Wśród badanych osób najwięcej pełniło funkcję dyrektora szkoły w mieście, ze stażem pracy od 1 roku do 5 lat. Badania zrealizowano w 2023 roku z zastosowaniem zasad etycznych.

Wyniki:
Badania przeprowadzone wśród dyrektorów szkół w zachodniej Ukrainie pokazały wprowadzone zmiany w zarządzaniu szkołami, głównie były one ukierunkowane na zapewnienie ochrony życia i bezpieczeństwa uczniom po wybuchu wojny. Natomiast działania polskich dyrektorów szkół były ukierunkowane na zorganizowanie uczniom-uchodźcom bezpiecznych warunków w nauce języka polskiego, pomocy pedagogiczno-psychologicznej i socjalnej.

Wnioski:
Wyniki z przeprowadzonych badań zrealizowanych w Ukrainie i Polsce pokazały potrzebę przygotowania szkół na zmiany, które zachodzą z uwagi na trwającą wojnę na Ukrainie ale również mogą mieć zastosowanie ze względu na sytuacje kryzysowe zachodzące we współczesnym świecie. Wnioski płynące z doświadczeń zdobytych przez polskie i ukraińskie szkoły mogą posłużyć systemom edukacyjnym w innych krajach.

 
REFERENCJE (28)
1.
Asfeldt, A.M., Bratlien, D.L., Brekken, A., Wikan, N.A., Ovesen, T., Gravningen, K. (2018). When Europe’s Back Door Stood Open. Tidsskriftet Den Norske Legeforening, 138(4). Pobrano z: https://tidsskriftet.no/2018/0... (dostęp: 20.05.2023).
 
2.
Ballou, D., Podgursky, M. (1995). Rural schools – fewer highly trained teachers and special programs, but better learning environment, Rural Developmental Perspectives, 10(3), 6–16. Pobrano z: https://ageconsearch.umn.edu/r... (dostęp: 22.06.2023).
 
3.
Bharti, S.S. (2022). The re-emergence of the Ukraine crisis and role of the European Union in the de-escalation of conflicts. European Journal of Transformation Studies, 10(1), 6–19. Pobrano z: https://czasopisma.bg.ug.edu.p... 10 (dostęp: 04.05.2023).
 
4.
Budnyk, O. (2023). Features of the organization of the educational process in Ukrainian universities in the conditions of war: public challenges and realities. In Akimjak, A., Shcherbiak, I. (Eds.), Transformational processes of the social and humanitarian sphere of modern Ukraine in the conditions of war. challenges, problems and prospects, 129–140. Vydavateľstvo KU. Ružomberok VERBUM. Pobrano z: http://nauksgf.wunu.edu.ua/ind... article/view/269 (dostęp: 04.05.2023).
 
5.
Budnyk, O., Delenko, V., Dmytryshchuk, N., Podanovska, H., Kuras, V., Fomin, K. (2023). The teaching approach for Ukrainian children affected by war: addressing challenges in the 21st Century, 8, e17332. Revista Brasileira De Educação Do Campo. Pobrano z: http://dx.doi.org/10.20873/uft... (dostęp: 04.05.2023).
 
6.
Budnyk, O., Sajdak-Burska, A. (2022). Training of teachers to work with Ukrainian students who have suffered due to Russian military aggression. Scientific Bulletin of Chełm – Section of Pedagogy, 1, 9–22. Pobrano z: https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh... (dostęp: 22.06.2023).
 
7.
Ciupińska, B. (2022). Uczniowie uchodźcy wojenni z Ukrainy w polskim systemie edukacji w percepcji nauczycieli. HUMANITAS Pedagogika i Psychologia, 1(25), 155–169. Pobrano z: https://doi.org/10.5604/01.300... (dostęp: 22.02.2023).
 
8.
Dumont, J.C., Lauren, A. (2022). The potential contribution of Ukrainian refugees to the labour force in European host countries. Pobrano z: https://www.oecd.org/ukraine-h... (dostęp: 20.03.2023).
 
9.
Duszczyk, M., Kaczmarczyk, P. (2022). The War in Ukraine and Migration to Poland: Outlook and Challenges, Intereconomics, 57(3), 164–170. Pobrano z: https://www.intereconomics.eu/... (dostęp: 20.03.2023).
 
10.
Edukacja w czasach wojny: wyzwania i perspektywy dla Ukrainy. 2023. Pobrano z: https://iaa.org.ua/articles/ed... (dostęp: 16.02.2024).
 
11.
Fandrem, H., Jahnsen, H., Nergaard, S.E., Tveitereid, K. (2021). Inclusion of immigrant students in schools: The role of introductory classes and other segregated efforts. International Journal of Inclusive Education, 1–16. Pobrano z: https://doi.org/ 10.1080/13603116.2021.1950222 (dostęp: 16.02. 2024).
 
12.
Grabkowska, S., Pięta-Szawara, A. (2023). Wsparcie Polski na rzecz uchodźców z Ukrainy w obliczu wojny w 2022 r. Wybrane aspekty. Journal of Modern Science, 50(1), 381–396. Pobrano z: https://www.jomswsge.com/Wspar... (dostęp: 20.01.2023).
 
13.
Herbst, M., Sitek, M. (2023). Education in exile: Ukrainian refugee students in the schooling system in Poland following the Russian – Ukrainian war. European Journal of Education, 58(4), 575–594. Pobrano z: https://doi.org/10.1111/ejed.1... (dostęp: 20.07.2023).
 
14.
Ishchenko, Y., Vdovenko, О., Nych, T., Moroz-Rekotova, L., Arystova, L. (2023). Efectividad de la educación a distancia en instituciones de educación superior bajo la ley marcial. Apuntes Universitarios.13(1), 348–364. Pobrano z: https://apuntesuniversitarios.... (dostęp: 20.01.2023).
 
15.
Jakavonyte-Staškuviene, D. (2023). Models for Organising the Education of Ukrainian Children Who Have Fled the War in Lithuanian Municipalities: Psychological, Material, and LinguisticSupport. Social Sciences, 12, 334. Pobrano z: https://doi.org/10.3390/ socsci12060334 (dostęp: 20.01.2023).
 
16.
Januszewska, E. (2017). Uczniowie cudzoziemscy w polskiej szkole – między integracją a marginalizacją. Studia Edukacyjne, 43, 129–152. Pobrano z: https://doi.org/10.14746/se.20... (dostęp: 20.01.2023).
 
17.
Ma, X., Gryshova, I., Koshkalda, I., Suska, A., Gryshova, R., Riasnianska, A., Tupchii, O. (2022). Necessity of Post-War Renewal of University Teachers’ Potential in Terms of Sustainable Development in Ukraine. Sustainability, 14(19), 1–19. Pobrano z: https://doi.org/10.3390/su1419... (dostęp: 20.01.2023).
 
18.
Machin, D. (2014). Professional educator or professional manager? The contested role of the for-profit international school Principal. Journal of Research in International Education, 13(1), 19–29. Pobrano z: https://doi.org/10.1177/147524... (dostęp: 20.03.2023).
 
19.
Mykytiuk, I. (2023). Rozwój edukacji włączającej (inkluzyjnej) w Ukrainie: perspektywy i wyzwania w czasie wojny. Youth in Central and Eastern Europe, 10(16), 71–75. Pobrano z: https://ycee.up.krakow.pl/arti... (dostęp: 20.03.2023).
 
20.
Pacek, M. (2022). Integration Policy of Immigrants With Particular Emphasis on Ukrainian Children in Poland..Studia Europejskie – Studies in European Affairs, 26(2), 31, 45. Pobrano z:https://journalse.com/integrat... (dostęp: 20.03.2023).
 
21.
Popyk, A. (2023). Polska szkoła oczami dzieci-migrantów. Od akceptacji do socjalizacji. Migration Studies – Przegląd Polonijny, 1(187), 53–70. https://doi.org/10.4467/254449... (dostęp: 20.03.2023).
 
22.
Raport GUS. (2022). Cudzoziemcy wykonujący pracę w Polsce w 2022 r. Pobrano z: https://stat.gov.pl/statystyki... (dostęp: 11.08.2023).
 
23.
Raport specjalny. (2022). Uchodźcy z Ukrainy w Polsce. Studium Europy Wschodniej. Pobrano z: https://ewl.com.pl/raport-spec... (dostęp: 01.04.2023).
 
24.
Raport NIK. (2024). Nauczyciele poradzili sobie z edukacją uczniów z Ukrainy. Nie wiadomo jednak, ile dzieci wypadło z systemu. Pobrano z: https://glos.pl/nik-nauczyciel... (dostęp: 11.08.2023).
 
25.
UNHCR. (2023). Operational Data Portal: Ukraine Refugee Situation. UNHCR: The UN Refugee Agency. Pobrano z: https://data.unhcr.org/en/situ... (dostęp: 11.08.2023).
 
26.
UNICEF. (2022). Start of an Uncertain School Year for Four Million Schoolchildren in Ukraine. Pobrano z: https://www.unicef.org/press-r... (dostęp: 02.05.2023).
 
27.
Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, t.j. Dz. U. 2022, poz. 103.Pobrano z: https://isap.sejm.gov.pl/isap.....
 
28.
Ustawa o systemie oświaty z 7 września 1991 r. o systemie oświaty, t.j. Dz. U. 1991, nr 95, poz. 425.Pobrano z: https://www.prawo.vulcan.edu.p... (dostęp: 10.02.2024).
 
eISSN:2391-789X
ISSN:1734-2031
Journals System - logo
Scroll to top