PRACA ORYGINALNA
Zdarzenia medyczne w opiece zdrowotnej. Szacunek ilościowy dla Polski
 
Więcej
Ukryj
1
University of Gdansk
 
Zaznaczeni autorzy mieli równy wkład w przygotowanie tego artykułu
 
 
Data nadesłania: 03-02-2025
 
 
Data ostatniej rewizji: 17-09-2025
 
 
Data akceptacji: 22-09-2025
 
 
Data publikacji: 31-10-2025
 
 
Autor do korespondencji
Jarosław Adam Waśniewski   

University of Gdansk
 
 
JoMS 2025;63(3):308-328
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem artykułu jest oszacowanie ilościowego zakresu zdarzeń medycznych w polskiej opiece zdrowotnej. Wykorzystane w artykule metody badawcze to: analiza krytyczna literatury, dedukcja jako sposób wnioskowania teoretycznego, analiza danych statystycznych.

Materiał i metody:
Wobec szczątkowych i niepełnych polskich danych ilościowych w celu oszacowania ilości zdarzeń medycznych posłużono się uznaną w literaturze przedmiotu i praktyce funkcjonowania systemów opieki zdrowotnej metodą ekstrapolacji zjawiska z wykorzystaniem zbiorów danych publikowanych w wybranych krajach Europy, USA i innych krajach rozwiniętych.

Wyniki:
Biorąc pod uwagę dokonane szacunki (szpitale, leczenie ambulatoryjne, POZ) możemy oszacować ilość różnego rodzaju zdarzeń medycznych w Polsce na różnych poziomach opieki zdrowotnej łącznie w przedziale od minimum 216 tys. do wielkości kilkukrotnie większej, sięgającej 1 miliona zdarzeń medycznych rocznie w Polsce na różnych poziomach opieki zdrowotnej łącznie.

Wnioski:
Dokonana analiza pozwala stwierdzić, że szacunki ilościowe zjawiska zdarzeń medycznych w Polsce w zasadniczy sposób różnią się od danych ilościowych dostępnych w krajowych źródłach.
Licencja
REFERENCJE (58)
1.
Bedlicki, M., Warunek, A., Bochenke, M. (2023). Otwartość – podstawa w uzyskaniu poprawy funkcjonowania placówki – badania doświadczeń pacjentów z pobytu w szpitalu w PASAT OPEN 2022. Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, https://cmj.gov.pl/podsumowani....
 
2.
Borek, E., Janus, A, Sitek, A., Kautsch, M., Lichoń, M., Perendyk, T., Wojtaszczyk, K., Bukowska M. (2017). Bezpieczny pacjent. Kierunki koniecznych zmian systemowych. Warszawa: Fundacja My Pacjenci.
 
3.
Bos, K., Dongelmans, D.A., Greuters S. i in. (2020). The next step in learning from sentinel events in Healthcare, BMJ Open Quality, 9:e000739, https://doi.org/10.1136/ bmjoq-2019-000739.
 
4.
Brennan, T.A., Leape, L.L., Laird Nan, M. i in. (1991). Incidence of adverse events and negligence in hospitalized patients: Results of the Harvard Medical Practice Study. The New England Journal of Medicine, 324, 370–376.
 
5.
Chen, L. (2018). The risk management of medical device-related pressure ulcers based.
 
6.
on the Australian/ New Zealand Standard. Journal of International Medical Research,46(10), 4129–4139.
 
7.
Classen, D.C., Resar, R., Griffin, F., Federico, F., Frankel, T., Kimmel, N., Whittington, J.C., Frankel, A., Seger, A. James, B.C. (2011). Global Trigger Tool’ Shows That Adverse Events In Hospitals May Be Ten Times Greater Than Previously Measured. Health Affairs, 30(4),581–589, https://doi.org/10.1377/hlthaf....
 
8.
CMJ (2009). Zestaw standardów akredytacyjnych. W: E. Dudzik-Urbaniak, H. Kutaj-Wąsikowska, B. Kutryba, M. Piotrowski (red.).Szpitale, Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia,wyd. wznowione 2016, https://www.wsd.org.pl/wp-cont....
 
9.
Conklin, A., Vilamovska, A., de Vries, H., Hatziandreu E. (2008). Improving patient safety in the EU. Assessing the expected effects of three policy areas for future action. RAND Europe for European Commission.
 
10.
Doupi, P. (2009). National Reporting Systems for Patient Safety Incidents A review of the situation in Europe. Helsinki: National Institute for Health and Walfare.
 
11.
Dückers, M., Faher, M., Cruijsber, J., Grol, R., Scoonhoven, L., Wensing, M. (2009). Safety and risk management interventions in Hospitals. A systemic review of the literature. Medical Care Research and Review, 66(6).
 
12.
ENEAS (2005). National Study on Hospitalisation-Related Adverse Events ENEAS 2005 Report, February 25.05.2006,.
 
13.
 
14.
Eurostat (2022). Healthcare expenditure statistics. Current healthcare expenditure relative to GDP, 2020.
 
15.
Godycki-Ćwirko, M., Koziarka –Rościszewska, M., Kosiek, K. (2009). Błędy medyczne – próba oceny semantyki i taksonomii oraz danych statystycznych. Orzecznictwo lekarskie, 6(2),131–134.
 
16.
Godycki-Ćwirko, M., Koziarka-Rościszewska, M., Kosiek, K. (2011). Bezpieczna opieka podstawowa. Lekarz Rodzinny, XVI(7–8).
 
17.
Gostyńska, M.M. (2019). Pozasądowe dochodzenie roszczeń przez pacjentów. Kontrola Państwowa, Najwyższa Izba Kontroli, Departament Zdrowia.
 
18.
Grimm, C.A. (2022). Adverse Events in Hospitals: A Quarter of Medicare Patients Experienced Harm in October 2018. U.S. Department of Health and Human Services, Office of Inspector General, Report in Brief May 2022, OEI-06-18-00400, https://oig.hhs.gov/oei/report....
 
19.
GUS (2023). Zdrowie i ochrona zdrowia w 2022 roku. Aneks tabelaryczny w formacie XLS.Warszawa, Kraków, https://stat.gov.pl/download/g....
 
20.
Gyllensten, H. i in. (2013). Cost of illness of patient-reported adverse drug events: a population-based cross-sectional survey, BMJ Open, 3, e002574, https://doi.org/10.1136/bmjope...-.
 
21.
Healthcare in Europe (2014). Statistics: Where is there safety in numbers?.
 
22.
Illingworth, J., Shaw, A., Fernandez Crespo, R., Leis, M., Howitt, P., Durkin, M., Neves, A.L., Darzi, A. (2022). The National State of Patient Safety: What we know about avoidable harm in England. London: Imperial College London.
 
23.
Jędrzejczak T. (2024). Dlaczego potrzebujemy dobrej nowelizacji ustawy o jakości? Menedżer Zdrowia, luty–kwiecień 2024.
 
24.
Kohn, L.T, Corrigan, J.M., Donaldson, M.S. (2000). To err is human. Building a safer health system, Committee on Quality of Health Care in America. Washington D.C.: Institute of Medicine, National Academy Press.
 
25.
Komisja Europejska (2006). Medical Errors, Special Eurobarometer, Fieldwork September-October 2005, publication: January 2006.
 
26.
Komunikat (2009) nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych.
 
27.
Korenik, D. (2015). Benchmarking w ograniczaniu ryzyka podmiotów leczniczych. Prace Naukowe UE we Wrocławiu, 410, https://doi.org/10.15611/pn.20....
 
28.
La Pietra, L., Calligaris, L., Molendini, L., Quattrin, R., Brussafero, S. (2005). Medical errors and and clinical risk management. Acta Othorhinolaryngologica Italica, 25, 339–346.
 
29.
Liebert, C.A., Wren, S.M. (2022). Classification and Analysis of Error. The SAGES Manual of Quality, Outcomes and Patient Safety, Second Edition, 335–355, https://doi.org/10.1007/978-3-....
 
30.
Matlacz, A. (2016). Kontrola zarządcza w szpitalach wciąż budzi wątpliwości, Prawo.pl, 06.02.2016, https://www.prawo.pl/zdrowie/k....
 
31.
Michel, P., Brami, J., Chanelière, M., Kret, M., Mosnier, A., Dupie, I. (2017), Patient safety incidents are common in primary care: A national prospective active incident reporting survey. PLoS, ONE 12(2), e0165455, https://doi.org/10.1371 journal.pone.0165455.
 
32.
MS (2023). Ewidencja spraw o odszkodowania za szkody wyrządzone przez służbę zdrowia w latach 2011–2023, Ministerstwo Sprawiedliwości, Departament Strategii i Funduszy Europejskich Ministerstwa Sprawiedliwości, https://isws.ms.gov.pl/pl/baza....
 
33.
NIK (2015). Adekwatność i efektywność systemu kontroli zarządczej w wybranych jednostkach.
 
34.
administracji rządowej. Warszawa: Najwyższa Izba Kontroli.
 
35.
NIK (2018). Pozasądowe dochodzenie roszczeń przez pacjentów, Informacja o wynikach kontroli.Warszawa: Najwyższa Izba Kontroli.
 
36.
Nolte, E. (2012). International Benchmarking of Healthcare Quality: A Review of the Literature. Rand Health Quarterly,1(4), 6. PMID: 28083213; PMCID: PMC4945255, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.go....
 
37.
OBOP (2015). Zdarzenia niepożądane i postrzeganie bezpieczeństwa opieki zdrowotnej, Wyniki badania opinii publicznej. Fala I–III. Warszawa: Ośrodek Badania Opinii Publicznej.
 
38.
OIG (2010). Adverse Events in hospitals: national incidence among Medicare beneficiaries.Department of Health and Human Services, Office of Inspector General.
 
39.
Piątkowski, B. (2021). Wydatki na ochronę zdrowia w Polsce na tle wybranych krajów w latach 2010–2019. Uniwersytet Wrocławski, https://doi.org/10.19195/1733-....
 
40.
Pidgeon, N.F. (1991). Safety Culture and Risk Management in Organizations. Journal of Cross-Cultural Psychology, 22, 129, https://doi.org/10.1177/002202....
 
41.
Puch, E.A., Nowak-Jaroszyk, M., Swora-Cwynar, E. (2020). Błąd medyczny w teorii i praktyce – przegląd najważniejszych zagadnień. Medycyna Pracy, 71950, 613–660.
 
42.
RPP (2022). Rzecznik Praw Pacjenta, Postępowania wyjaśniające prowadzone przez Rzecznika Praw Pacjenta w sprawach indywidualnych w latach 2019–2021. Raport., Warszawa, https://www.gov.pl/web/rpp/rap....
 
43.
RPP (2023). Rzecznik Praw Pacjenta. Sprawozdanie z przestrzegania praw pacjenta w 2022 roku, https://www.gov.pl/web/rpp/spr... (dostęp: 22.05.2024).
 
44.
Schoen, C., Osborn, R., Bishop, M., How, S. (2007). The Commonwealth Fund 2007 International Health Policy Survey in Seven Countries, https://www.commonwealthfund.o....
 
45.
Slawomirski, L., Auraaen, A., Klazina, N. (2018). The economics in patient safety in primary and ambulatory care. Flying blind, Organisation for Economic Co-operation, and Development.
 
46.
Thomas , E.J. Studdert, D.M., Burstin, H. R. i in. (2000) , Incidence and Types of Adverse Events and Negligent Care in Utah and Colorado. Med Care forthcoming Spring 2000, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.go....
 
47.
Thomas, L., Petersen, A. (2003). Measuring Errors and Adverse Events in Health Care. J The Journal of General Internal Medicine , 18(1), 61–67, https://doi.org/10.1046/j.1525.... 20147.x.
 
48.
Traina F. (2008). Medical malpractice: the experience in Italy. Clinical Orthopaedics and Related Research, 2009 Feb, 467(2), 434–42, https://doi.org/10.1007/s11999.... Epub 2008 Nov 5. PMID: 18985423; PMCID: PMC2628502, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/p....
 
49.
Ustawa (2008) z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, Dz.U.2024.581.
 
50.
Ustawa (2009) o finansach publicznych, Dz.U.2023.0.1270 t.j. – Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r.
 
51.
Ustawa (2011a) z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, Dz.U. z 2011 r., nr 112, poz. 654.
 
52.
Ustawa (2011b) z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, Dz. U. 2011, nr 113, poz. 657.
 
53.
Ustawa (2011c) z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, Dz.U. 2011, nr 113, poz. 660.
 
54.
Ustawa (2023) z dnia 16 czerwca 2023 r. o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, Dz.U. 2023, poz. 1692, 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
 
55.
Vincent, C., Neale, G., Woloshynowych, M. (2001). Adverse events in British hospitals: preliminary retrospective record review. BMJ, Mar 3, 322(7285), 517–9. https://doi.org/10.1136/bmj.32.... Erratum in: BMJ 2001 Jun 9, 322(7299):1395. PMID: 11230064; PMCID: PMC26554.
 
56.
WHO (2019). Global action on patient safety, Report by the Director-General, 72nd World Health Assembly, Provisional Agenda item 12.5, A72/26.
 
57.
WHO (2024). World health statistics 2024. Monitoring health for the SDGs, Sustainable Development Goals. Geneva: World Health Organisation.
 
58.
Zsifkovits, J. i in. (2016). Costs of unsafe care and cost effectiveness of patient safety programmes. European Commission, https://health.ec.europa.eu/sy....
 
eISSN:2391-789X
ISSN:1734-2031
Journals System - logo
Scroll to top