PRACA ORYGINALNA
Zarządzanie w erze niepewności - jak organizacje adaptują się do kryzysów społecznych  i technologicznych
			
	
 
Więcej
Ukryj
	
	
			
			
			
			 
			Data nadesłania: 17-07-2025
			 
		 		
		
			
			 
			Data ostatniej rewizji: 19-10-2025
			 
		 		
		
		
			
			 
			Data akceptacji: 22-10-2025
			 
		 		
		
		
			
			 
			Data publikacji: 31-10-2025
			 
		 			
		 
	
					
		
	 
		
 
 
JoMS 2025;63(3):539-565
 
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem pracy jest analiza wpływu kryzysów technologicznych i społecznych na adaptację różnych typów organizacji do zachodzących zmian na rynku pracy i metod zarządzania w erze niepewności. 
Zachodzące zmiany w zakresie przywództwa i zasad zarządzania (firmą lub instytucją publiczną) oraz powszechne wdrażanie innowacji organizacyjnych i technologicznych, wynikających z masowego wdrażania rozwiązań dotyczących automatyzacji, robotyzacji i cyfryzacji wielu gałęzi gospodarki („Przemysł 4.0) są istotnymi elementami prowadzonych analiz i porównań.
W tym kontekście zarządzanie w erze niepewności musi być nie tylko reaktywne, ale przede wszystkim proaktywne i umożliwiające szybką adaptację do zmieniających się warunków.
Materiał i metody:
Analiza opiera się na usystematyzowaniu modeli adaptacyjnych we współczesnym zarządzaniu, ze szczególnym uwzględnieniem modelu zwinnego zarządzania (Agile) oraz tzw. organizacji turkusowych (Teal Organizations).
Wyniki:
Analiza potwierdziła założone hipotezy, że jedną z aktywnych odpowiedzi adaptacyjnych na pojawiające się kryzysy technologiczne i społeczne w erze niepewności są modele zarządzania: zwinnego (Agile) i organizacji turkusowych (Teal Organizations).
Wnioski:
Przeprowadzone badanie typu desk-research pozwoliło stwierdzić, że niepewność technologiczna i społeczna wymaga od analizowanych organizacji elastycznego podejścia do pojawiających się trudności, innowacyjnego podejścia do ich rozwiązywania oraz gotowości do ciągłego uczenia się. 
Przyjęte do analiz modele zarządzania: zwinnego i organizacji turkusowych są najbardziej adekwatne do pojawiających się zagrożeń, gdyż oferują skuteczne ramy zarządzania w zmiennym otoczeniu biznesowym, promując adaptacyjność organizacji do zmieniających się warunków ich funkcjonowania, współpracę w zespołach i decentralizację decyzji.
		
	
		
REFERENCJE (50)
			
			
	2.
	
		Bednarowska, Z. (2015). Desk research – wykorzystanie potencjału danych zastanych w prowadze-niu badań marketingowych i społecznych. Marketing i Rynek, 7, 18–26.
		
	 
	 
 			
	3.
	
		Błoński, K., Putek-Szeląg, E. (2018). Wykorzystanie metody Propensity Score Matching w badaniach typu desk research. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 525, 167–175.
		
	 
	 
 			
	4.
	
		Conforto, E. (2014). Can Agile Project Management Be Adopted by Industries Other than Software Development? Project Management Journal, 45(3).
		
	 
	 
 			
	5.
	
		Dalmia, N., Jeppesen, G., McEwen, M., Mariani, J. (2024). Unleashing productivity in govern-ment. Deloitte, 
https://www2.deloitte.com/us/e... -trends/2024/releasing-untapped-government-efficiency-and-productivity.html (dostęp: 14.10.2025).
 
	 
 			
	6.
	
		Dignan, L. (2023). JPMorgan Chase: Digital transformation, AI and data strategy sets up generative AI. Constellation Research, 
https://www.constellationr.com... jpmorgan-chase-digital-transformation-ai-and-data-strategy-sets-generative-ai (dostęp: 10.10.2024).
 
	 
 			
	7.
	
		Gates, B. (2023). Rozpoczęła się era sztucznej inteligencji, www.gatesnotes.com/The-Age-of-AI-Has-Begun (dostęp: 21.03.2025).
		
	 
	 
 			
	8.
	
		Grela, J. (2020). Karty „Ludzki Rozwój – Ludzka Zmiana”, www.joannagrela.pl/karty-ludzki-rozwoj-ludzka-zmiana/ (dostęp: 15.04.2025).
		
	 
	 
 			
	9.
	
		Griffin, R.W. (2005). Podstawy zarządzania organizacjami. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
		
	 
	 
 			
	10.
	
		Grzegorczyk, W. (2015). Studium przypadku jako metoda badawcza i dydaktyczna w naukach o zarządzaniu. W: W. Grzegorczyk (red.). Wybrane problemy zarządzania i finansów (s. 9–16). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
		
	 
	 
 			
	11.
	
		Hauke, K., Perechuda, K. (2024). Sztuczna inteligencja w naukach o zarządzaniu i jakości – narzędzie czy paradygmat? Zeszyty NaukoweAkademii Górnośląskiej, 9(21), 13–23.
		
	 
	 
 			
	12.
	
		Highsmith, J. (2004). Agile Project Management: Creating Innovative Products. London: Addison-Wesley Professional.
		
	 
	 
 			
	13.
	
		Hoda R. (2016). Multi-level agile project management challenges: A self-organizing team perspective. Journal of Systems and Software, 117(3).
		
	 
	 
 			
	14.
	
		Hofferth, S.L. (2005). Secondary data analysis in family research. Journal of Marriage and Family, 67(4), 891–907, DOI: 10.1111/j.1741-3737.2005.00182.x.
		
	 
	 
 			
	15.
	
		Jasińska, K. (2016). Sukces organizacji projektowej czy sukces projektu – identyfikacja kluczowych czynników sukcesu, Zarządzanie i Finanse. Journal of Management and Finance, 14(2/1).
		
	 
	 
 			
	16.
	
		Jaworowska, M. (2023). Dark Factory: Czy fabryki przyszłości będą ciemne? automatykab2b.pl/technika/57733-dark-factory-czy-fabryki-przyszlosci-beda-ciemne (dostęp: 19.10.2025).
		
	 
	 
 			
	17.
	
		Kerzner, H. (2005). Zarządzanie projektami – studium przypadków. Onepress.
		
	 
	 
 			
	18.
	
		Kłoczko, A. (2024). Wykorzystanie sztucznej inteligencji w zarządzaniu organizacją jako potencjał obniżenia kosztów. Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie, 55, 61–77.
		
	 
	 
 			
	19.
	
		Knosala, R., Łapuńka, I. (2015). Operacyjne zarządzanie projektami. Warszawa: PWE.
		
	 
	 
 			
	20.
	
		Kowitz, B., Knapp, J., Zeratsky, J. (2017). Pięciodniowy sprint. Rozwiązywanie trudnych problemów i testowanie pomysłów. Wydawnictwo Helion.
		
	 
	 
 			
	21.
	
		Kozłowski, R. (2010). Wykorzystanie zaawansowanych technologii w zarządzaniu projektami. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
		
	 
	 
 			
	22.
	
		Kostera, M. Śliwa, M. (2012). Zarządzanie w XXI wieku. Jakość, twórczość, kultura. Wydawnictwo Wolters Kluwer.
		
	 
	 
 			
	23.
	
		Laloux, F. (2014). Reinventing Organizations. Nelson Parker.
		
	 
	 
 			
	24.
	
		Layton M.C., Ostermiller, S.J., Kynaston, D.J. (2023). Zwinne zarządzanie projektami dla bystrzaków. Wydawnictwo Helion. Wydanie 3.
		
	 
	 
 			
	25.
	
		Lewin, K. (1951). Field Theory of Social Science: Selected Theoretical Papers. (Edited by Dorwin Cartwright) Pp. xx, 346. New York: Harper & Brothers.
		
	 
	 
 			
	26.
	
		Łada, M., Kozarkiewicz, A.(2010). Zarządzanie wartością projektów. Warszawa: C.H. Beck.
		
	 
	 
 			
	27.
	
		Makowski, Ł. (2023). Sztuczna inteligencja – nowe narzędzie w strategii społecznej odpowiedzial-ności biznesu. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, 102(3), 35–49.
		
	 
	 
 			
	28.
	
		Marcisz, J. (2025). Wybrane metodyki zarządzania projektami we współczesnej organizacji. Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko, 1(15). Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu, 
https://bazhum.muzhp.pl/media/... (dostęp: 18.09.2025).
 
	 
 			
	29.
	
		McGary, R., Wysocki, R. (2006). Efektywne zarządzanie projektami. Wydanie III. Wydawnictwo One Press.
		
	 
	 
 			
			
	31.
	
		Microsoft. (2023). Uczenie głębokie a uczenie maszynowe w usłudze Azure Machine. 
https://learn.microsoft.com/pl... -learning?view=azureml-api-2 (dostęp: 10.09.2025).
 
	 
 			
	32.
	
		Mielcarek, P. (2014). Metoda case study w rozwoju teorii naukowych. W: S. Cyfert (red.). Organizacja i kierowanie (s. 105–117). Warszawa: Wydawca Komitet Nauk Organizacji i Zarządzania Polskiej Akademii Nauk i Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
		
	 
	 
 			
	33.
	
		Niedzielska, A. (2025) Sztuczna inteligencja w zarządzaniu firmą – książki dla liderów,aleksandraniedzielska.pl/sztuczna-inteligencja-w-zarzadzaniu-firma-ksiazki-dla-liderow/ (dostęp: 18.09.2025).
		
	 
	 
 			
			
	35.
	
		Partyka, M. (2023). Turkusowa organizacja – na czym polega model turkusowego zarzadzania firmą? betterworkplace.pl/blog/turkusowa-organizacja-na-czym-polega-model-turkusowego-zarzadzania-firma/ (dostęp: 15.05.2025).
		
	 
	 
 			
	36.
	
		Pawlicka, K., Bal, M. (2021). Zastosowanie sztucznej inteligencji i zrównoważonych finansów łańcucha dostaw w obsłudze logistycznej omnichannel. Gospodarka Materiałowa i Logistyka, 73(10), 27–35.
		
	 
	 
 			
	37.
	
		Praca zbiorowa (2016) Nowoczesne projektowanie modeli biznesowych. Narzędzia, kompetencje, mentalność i innowacje, które zapewnią firmie sukces. Wydawnictwo Onepress.
		
	 
	 
 			
	38.
	
		Raport menedżerski (2024) „Sztuczna inteligencja w biznesie i zarządzaniu”, swps.pl/images/DOKUMENTY/Raporty/Raport_studencki_AI_w_biznesie_i_zarz%C4%85dzaniu_1.pd (dostęp: 18.09.2025).
		
	 
	 
 			
	39.
	
		Richter, L. (2024). Raport Smartsheet Realistyczne zwinne zarządzanie projektami i słynne historie sukcesu (ang. Real-Life Agile Project Management &Famous Success Stories) (dostęp: 18.09.2025).
		
	 
	 
 			
	40.
	
		SAS. (2024). Uczenie głębokie, Teoria i praktyka, www.sas.com/pl_pl/insights/analytics/ deep-learning.html (dostęp: 25.09.2025).
		
	 
	 
 			
			
	42.
	
		Serrador, P. (2015). Does Agile work? – A quantitative analysis of agile project success, International Journal of Project Management, 33(5).
		
	 
	 
 			
	43.
	
		Spałek, S. (2013). Dojrzałość przedsiębiorstwa w zarządzaniu projektami. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.
		
	 
	 
 			
	44.
	
		Spałek, S. (2004), Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.
		
	 
	 
 			
	45.
	
		Stabryła, A. (1996). Zarządzanie rozwojem firmy. Kraków: Wydawnictwo AE w Krakowie.
		
	 
	 
 			
	46.
	
		Trocki, M. (2012). Nowoczesne zarządzanie projektami. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
		
	 
	 
 			
	47.
	
		Wachowiak, P., Gregorczyk, S., Grucza, B., Ogonek, K. (2004). Kierowanie zespołem projektowym. Warszawa: DIFIN.
		
	 
	 
 			
	48.
	
		Wyrozębski, P. (2020). Zwinne zarządzanie projektami w dużych organizacjach. Nr badania KZiF/S/43/19. cor.sgh.waw.pl/bitstream/handle/20.500.12182/863/Zwinne%20PMO%20Wyroz%C4%99bski.pdf (dostęp: 18.09.2025).
		
	 
	 
 			
	49.
	
		Wyrwicka, M. (2011). Zarządzanie projektami. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.
		
	 
	 
 			
	50.
	
		Wzorek, M. (2018). Od hierarchii do turkusu, czyli jak zarządzać w XXI wieku. Wydawnictwo Onepress.