Prawa dziecka w statutach szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Więcej
Ukryj
1
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie
Data nadesłania: 29-06-2023
Data ostatniej rewizji: 22-10-2023
Data akceptacji: 23-10-2023
Data publikacji: 31-10-2023
JoMS 2023;52(3):442-457
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Główne pytanie prezentowanych badań brzmiało – czy, a jeśli tak, to w jaki sposób, prawa dziecka, zawarte w Konwencji o prawach dziecka, są uwzględnione w statutach szkół podstawowych i ponadpodstawowych, w rozdziałach, dotyczących praw i obowiązków ucznia. Celem było ustalenie, w jakim stopniu osoby, będące autorami statutów, pojmują ideę praw dziecka i dają jej wyraz, w tworzonych dokumentach.
Materiał i metody:
Badania poprzedziłyśmy wskazaniem podstaw prawnych konstruowania statutu szkolnego, omówienie katalogu praw dziecka, w świetle Konwencji o prawach dziecka oraz w kontekście kompetencji szkół. Badania zostały przeprowadzone techniką analizy dokumentów – ilościową i jakościową oraz metodą krytycznej analizy dyskursu.
Wyniki:
Przeprowadzona analiza dokumentów, w naszej ocenie, wykazała, że statuty szkolne w części, dotyczącej praw dziecka, pomimo upływu lat od ich stworzenia oraz dwukrotnej zmiany przepisów prawa (w 2001 oraz w 2017 roku), pozostały niezmienione, zaś ich zapisy w znacznej większości nie są sformułowaniami autorskimi, odpowiadającymi na potrzeby konkretnej szkoły, ani nie są adekwatne do współczesnych standardów w rozumieniu i upowszechnianiu praw dziecka.
Wnioski:
Wyniki przeprowadzonego badania uświadomiły nam w bardzo wyraźny sposób jak daleka droga przed osobami, działającymi na rzecz upowszechniania praw dziecka oraz ich jak najpełniejszego zabezpieczenia, w każdym aspekcie życia. Wykazały, że problem z rozumieniem i opisem idei praw dziecka występuje, i to w szerokiej skali.
REFERENCJE (10)
1.
A Human rights-based approach to Education for All: a framework for the realization of children’s right to education and rights within education, United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, 2007.
2.
Jeżowski, A. (2017). Statut konstytucją szkoły. Instytut Badań w Oświacie.
3.
Krzywoń, A. (2015). Podstawa prawna do wydania aktu prawa wewnętrznego (na tle art. 93 ust. 2 Konstytucji). Przegląd Sejmowy 2, 103-118.
4.
Łobocki, M. (2011). Metody i techniki badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza IMPULS.
5.
Łuczewski, M., Bednarz-Łuczewska, P. (2012). Analiza dokumentów zastanych. w: D. Jemielniak (red.), Badania jakościowe t.2. (163-185). Wydawnictwo Naukowe PWN.
6.
Olszówka, M. (2013). Konstytucyjny paradygmat aktu prawa wewnętrznego. Ius Novum, 7 (2), 93-120.
7.
Osiatyński, W. (2012). Wprowadzenie do praw człowieka. Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
8.
Stadniczeńko, S.L., (red.), (2015). Konwencja o prawach dziecka wybór zagadnień (artykuły i komentarze). Biuro Rzecznika Praw Dziecka.
9.
Śliwerski, B. (2017). Prawo dziecka do swoich praw. Pedagogika Społeczna, 4(66), 37-58.
10.
Warzecha, A. (2014). Krytyczna analiza dyskursu (KAD) w ujęciu Normana Fairclougha. Zarys problematyki, Konteksty Kultury Pismo Kolegium Nauczycielskiego w Bielsku-Białej, 11, z. 2, 164–189. DOI:10.4467/23531991KK.14.011.1757.