OPIS PRZYPADKU
Wyzwania dziecka z zaburzeniami przetwarzania słuchowego: studium przypadku z naciskiem na sferę emocjonalno-społeczną i ocenę jakości życia (HRQL)
 
 
Więcej
Ukryj
1
WSGE University of Applied Sciences in Józefów
 
 
Data nadesłania: 16-05-2025
 
 
Data ostatniej rewizji: 18-09-2025
 
 
Data akceptacji: 22-09-2025
 
 
Data publikacji: 31-10-2025
 
 
Autor do korespondencji
Renata Bronisz   

WSGE University of Applied Sciences in Józefów
 
 
JoMS 2025;63(3):469-497
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Celem tej publikacji jest przedstawienie wpływu zaburzeń przetwarzania słuchowego (APD) na codzienne funkcjonowanie dziecka, ze szczególnym naciskiem na sferę emocjonalno-społeczną oraz ocenę jakości życia związaną ze zdrowiem (HRQL – Health Related Quality of Life). Studium przypadku ilustruje rzeczywiste wyzwania, z jakimi mierzy się dziecko z APD i umożliwia identyfikację skutecznych strategii wsparcia terapeutycznego i edukacyjnego. Autorka przeprowadziła analizę danych dotyczących funkcjonowania dziecka z APD w różnych obszarach życia (ze szczególnym uwzględnieniem aspektów emocjonalnych i społecznych) w zestawieniu z oceną jakości życia dziecka. Dane uzyskano poprzez kompleksową ocenę mowy i języka, obserwację, kwestionariusz SAB (ang. Scale of Auditory Behaviors – Skala zachowań słuchowych) wypełniony przez rodzica dziecka oraz kwestionariusz KIDSCREEN-27 w wersji dla rodzica i dla dziecka. Ponadto przeprowadzono wywiad zarówno z rodzicem, jak i dzieckiem, a także przeanalizowano odpowiednią dokumentację medyczną i specjalistyczną. Badanie podkreśla złożoność problemów, których doświadcza dziecko z APD, i ich negatywny wpływ na ogólną jakość życia. Artykuł kończy się zestawem rekomendacji zaproponowanych przez autora, opracowanych na podstawie szczegółowej analizy indywidualnego przypadku.
Licencja
REFERENCJE (44)
1.
American Speech-Language-Hearing Association (ASHA). (Central) Auditory Processing Disorders – The Role of the Audiologist, https://www.asha.org/practice-... (dostęp: 3.04.2025).
 
2.
American Speech-Language-Hearing Association. Central auditory processing disorder, https://www.asha.org/Practice-... (dostęp: 7.04.2025).
 
3.
Aristidou, I.L., Hohman, M.H. (2023). Central Auditory Processing Disorder [Updated 2023 Mar 1]. StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; Jan.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/b... (dostęp: 3.04.2025).
 
4.
Bamiou, B.E., Musiek, F.E., Luxon, L.M. (2001). Aetiology and clinical presentations of auditory processing disorders – a review. Arch Dis Child, 85(5), s. 361–365, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.go... (dostęp: 3.04.2025).
 
5.
Bellis, T.J., Anzalone, A.M. (2008). Intervention Approaches for Individuals With (Central) Auditory Processing Disorder, Contemporary Issues in Communication. Science and Disorders, 35, Number Fall, s. 143–153,https://pubs.asha.org/doi/10.1... (dostęp: 14.04.2025).
 
6.
Bellis, T.J. (1996). Assessment and management of central audatory processing disorders in the educational setting: from science to practice. San Diego: Singular Publishing Group.
 
7.
Bellis, T.J. (2008). Assessment and Management of Central Auditory Processing Disorders in the Educational Setting: From Science to Practice. Clifton Park: NY: Thomson/Delmar Learning.
 
8.
Bellis, T.J. (2004). Redefining Auditory Processing Disorder: An Audiologist’s Perspective. The ASHA Leader, 9(6), s. 6–23, https://doi.org/10.1044/leader... (dostęp: 14.04.2025).
 
9.
Bieńkowska, I., Polok, K. (2018). Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego a nabywanie kompetencji językowych w zakresie języka obcego. Linguodidactica, 22, s. 23–45, DOI: 10.15290/lingdid.2018.22.02 (dostęp: 14.04.2025).
 
10.
Brewer, C.C., Zalewski, C.K., King, K.A., Zobay, O., Riley, A., Ferguson, M.A. i wsp. (2016). Heritability of Non-Speech Auditory Processing Skills. European Journal of Human Genetics, 24(8), s. 1137–1144, https://www.nature.com/article... (dostęp: 5.04.2025).
 
11.
British Society of Audiology (BSA). (2018). Position Statement & Practice Guidance Auditory Processing Disorder (APD), https://www.thebsa.org.uk/wp-c... (dostęp: 8.04.2025).
 
12.
Czajka, N., Skarżyński, P.H., Skarżyński, H. (2021). Trudności dotyczące ośrodkowych zaburzeń przetwarzania słuchowego z perspektywy lekarzy, instytucji orzekających i pacjentów. Nowa Audiofonologia, 10(1), s. 53–57, DOI: https://doi.org/10.17431/10.1.... (dostęp: 8.04.2025).
 
13.
Czernikiewicz, A., Woźniak, T. (2018). Jąkanie a fobia społeczna – główne zagadnienia terapii biologicznej fobii społecznej. Logopedia, 47(1), DOI:10.24335/zhdq-m854 (dostęp: 12.04.2025).
 
14.
Domagała-Zyśk, E., Knopik, T., Oszwa, U. (2017). Diagnoza funkcjonalna rozwoju społeczno-emocjonalnego uczniów w wieku 9–13 lat. Lublin: Ośrodek Rozwoju Edukacji, https://www.kul.pl/files/229/2... (dostęp: 3.04.2025).
 
15.
Fuente, A., McPherson, B. (2007). Ośrodkowe procesy przetwarzania słuchowego: wprowadzenie i opis testów możliwych do zastosowania u pacjentów polskojęzycznych. Otolaryngol., 6(2), s. 66–76.
 
16.
Ganc, M., Kobosko, J., Jędrzejczak, W.W., Skoczylas, A., Skarżyński, H. (2022). Rozwój psychoruchowy u dzieci w młodszym wieku szkolnym z centralnymi zaburzeniami przetwarzania słuchowego i rozwoju mowy na tle rówieśników rozwijających się typowo. Nowa Audiofonologia, 11(2), s. 65–73, https://doi.org/10.17431/11.2.... (dostęp: 3.04.2025).
 
17.
Grabias, S., Kurkowski, Z.M., Woźniak, T. (2007). Logopedyczny test przesiewowy dla dzieci w wieku szkolnym. Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Polskie Towarzystwo Logopedyczne.
 
18.
Kurkowski, Z.M. (2013). Audiogenne uwarunkowania zaburzeń komunikacji językowej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
 
19.
Keith, R.W. (2005). Zaburzenia procesów przetwarzania słuchowego. W: M. Śliwińska-Kowalska, Audiologia kliniczna (s. 367–375). Łódź: MEDITON.
 
20.
Kobosko, J. (2024). Wypalenie rodzicielskie a osobowość matek dzieci z centralnymi zaburzeniami przetwarzania słuchowego (APD). Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 43(2), s. 191–208, http://dx.doi.org/10.17951/lrp... (dostęp: 3.04.2025).
 
21.
Kobosko, J., Śliwa, L., Ganc, M., Jędrzejczak, W.W., Skarżynski, H. (2024). Self-Perceived Stress and the Personality of Mothers of Children with Central Auditory Processing Disorder, as Well as in Mothers of Typically Developing Children, Before and Late in the COVID-19 Pandemic. Audiology Research, 14(5), s. 903–913, DOI: 10.3390/audiolres14050076 (dostęp: 4.04.2025).
 
22.
Konopka, A., Pyttel, J. (2024). Wpływ stosowania systemów FM na słuch fonemowy u dzieci z centralnymi zaburzeniami przetwarzania słuchowego (APD). Otolaryngol Pol, 78(6), s. 1–7, https://doi.org/10.5604/01.300... (dostęp: 11.04.2025).
 
23.
Kos, E.A. (2023). Specyfika psychospołecznego funkcjonowania dziecka z centralnymi zaburzeniami przetwarzania słuchowego w środowisku edukacyjnym. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 23(4), s. 352–359. http://www.psychiatria.com.pl/... (dostęp: 7.04.2025).
 
24.
Kruczyńska-Werner, A. (2018). Rola środowiska rodzinnego i szkolnego w terapii dziecka z zaburzeniami przetwarzania słuchowego. Logopedia, 47(2), s. 407-423. https://www.polskietowarzystwo... (dostęp: 4.04.2025).
 
25.
Kucharczyk, I., Gosk-Sobańska, U. (2022). Dysleksja a zaburzenia przedsionkowe, proprioceptywne oraz niedojrzałość neuromotoryczna. Konteksty Pedagogiczne, 2(19), s. 11–31, https://www.ceeol.com/search/a... (dostęp: 5.04.2025).
 
26.
Majak, J., Senderski, A., Wiskirska-Woźnica, B., Śliwińska-Kowalska, M. (2023). Diagnostyka i postępowanie w zaburzeniach przetwarzania słuchowego u dzieci. Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny, 12(2), s. 9–19, https://otorhinolaryngologypl.... (dostęp: 7.04.2025).
 
27.
Mazur, J., Małkowska-Szkutnik, A., Dzielska, A., Tabak, I. (2011). Polska wersja kwestionariuszy do badania jakości życia związanej ze zdrowiem dzieci i młodzieży (KIDSCREEN). Instytut Matki i Dziecka, Warszawa, https://www.researchgate.net/p... (dostęp: 3.04.2025).
 
28.
Milner, R., Ganc, M., Czajka, N., Trzaskowski, B., Piotrowska, A., Kurkowski, Z.M., Kochanek, K., Skarżyński, H. (2012). Zastosowanie terapii neurofeedback w poprawie wyższych funkcji słuchowych u dzieci z ośrodkowymi zaburzeniami słuchu – wyniki wstępne. Nowa Audiofonologia, 1(1), s. 67–78, https://r.search.yahoo.com/_yl...- (dostęp: 7.04.2025).
 
29.
Mikolajczak, M., Roskam, I. (2020). Parental Burnout: Moving the Focus from Children to Parents, New Developments in Child and Adolescent Psychology, Belgium: UClouvain, Department of Psychology, DOI: 10.1002/cad.20376 (dostęp: 11.04.2025).
 
30.
Mountjoy, A. (2021). Auditory Processing Disorder (APD): Identification, Diagnosis and Strategies for Parents and Professionals. Wielka Brytania: Jessica Kingsley Publishers.
 
31.
Obrębowski, A. (2014). Fizjologia i patologia słuchu. W: E. Hojan (red.), Protetyka słuchu (s. 11–31). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
 
32.
Rostkowska, J., Kobosko, J. (2024). Dziecko z zaburzeniami przetwarzania słuchowego w ujęciu interdyscyplinarnym – studium przypadku. Roczniki Pedagogiczne, 16(52), 3, https://doi.org/10.18290/rped2... (dostęp: 3.04.2025).
 
33.
Rostkowska, J., Kobosko, J., Kłonnica, L.K. (2013). Problemy emocjonalno-społeczne i behawioralne u dzieci z centralnymi zaburzeniami przetwarzania słuchowego (CAPD) w ocenie rodziców. Nowa Audiofonologia, 2(1), s. 29–35. DOI: https://doi.org/10.17431/88385... (dostęp: 7.04.2025).
 
34.
Rostkowska, J., Kupisiewicz, M., Wojewódzka, D. (2019). Zaburzenia przetwarzania słuchowego – algorytm postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Szkoła Specjalna, 5(301), Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, https://www.szkolaspecjalna.ap... (dostęp: 11.04.2025).
 
35.
Senderski, A. (2010). Ośrodkowe zaburzenia słuchu (I). Słyszę lipiec–sierpień, s. 4–5.
 
36.
Senderski, A. (2010). Ośrodkowe zaburzenia słuchu (II). Słyszę wrzesień–październik, s. 4–8.
 
37.
Senderski, A., McPherson, D.L., Kochanek, K., Skarżyński, H. (2005). Wpływ uwagi na parametry potencjałów poznawczych rejestrowanych dla zdań naturalnych prezentowanychw modalności słuchowej. Audiofonologia, 27, s. 1–9. http://ptnzs.org.pl/audiofonol... (dostęp: 3.04.2025).
 
38.
Senderski, A. (2014). Rozpoznawanie i postępowanie w zaburzeniach przetwarzania słuchowego u dzieci. Otorynolaryngologia, 13(2), s. 77–81, https://www.apd-medical.pl/dow... (dostęp: 4.04.2025).
 
39.
Skoczylas, A. (2018). Lingwistyczne aspekty zaburzeń przetwarzania słuchowego u dzieci i ich rehabilitacja z perspektywy logopedy. Nowa Audiofonologia, 7(4), s. 51–57, https://doi.org/10.17431/10032... (dostęp: 11.04.2025).
 
40.
Szkiełkowska, A., Włodarczyk, E., Senderski, A., Skarżyński, H., Ganc, M., Piłka, A. (2009). Ocena procesów przetwarzania słuchowego u dzieci z dyslalią. Otolaryngologia Polska, 63(1), s. 54–57, https://otolaryngologypl.com/s... (dostęp: 14.04.2025).
 
41.
Wielądek, M. (2024). Twórczość plastyczna w rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Józefów: Akademia Nauk Stosowanych WSGE im. A. De Gasperi w Józefowie, https://doi.org/10.13166/awsge... (dostęp: 8.04.2025).
 
42.
Woźniak, T. (2022). Lateralizacja słuchowa a niepłynność mówienia u osób jąkających się. Logopedia, 51(2), s. 155¬–168, https://doi.org/10.24335/cv1d-... (dostęp: 11.05.2025).
 
43.
Zaremba, R. (2020). Hałas w szkole – szkodliwość i sposoby rozwiązywania problemów z akustyką, https://inzynierbudownictwa.pl... (dostęp: 15.04.2025).
 
44.
Zdanowicz, R., Gos, E., Czajka, N., Skarżyński, P.H., Skarżyński, H. (2024). Zastosowanie skróconych wersji testów przetwarzania słuchowego na potrzeby badań przesiewowych u dzieci w wieku szkolnym. Nowa Audiofonologia, 13(4), s. 57–71, https://doi.org/10.17431/na/19... (dostęp: 15.04.2025).
 
eISSN:2391-789X
ISSN:1734-2031
Journals System - logo
Scroll to top