Samoocena i poczucie alienacji jako predyktory jakości
życia osób z niepełnosprawnością ruchową
1,
2
| 1 | Wyższa Szkoła Nauk Społecznych
im. ks. Józefa Majki w Mińsku Mazowieckim |
| 2 | Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie |
Data publikacji: 30-06-2018
JoMS 2013;19(4):81–105
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE ARTYKUŁU
Celem badań było sprawdzenie kilku ważnych hipotez dotyczących
znaczenia samooceny i poczucia alienacji w kształtowaniu się jakości życia
osób z niepełnosprawnością ruchową. Badaniami objęto 60 osób z niepełnosprawnością
ruchową wrodzoną (N=16) lub nabytą (N=44). Wśród
nich było 30 kobiet i 30 mężczyzn w wieku od 25 do 64 lat (średnia = 47
lat). W badaniach zastosowano trzy kwestionariusze. Jakość życia oceniano
za pomocą Kwestionariusza Zadowolenia z Życia FLZ J. Fahrenberga,
M. Myrteka, J. Schumachera i E. Brählera w polskiej adaptacji Jana Chodkiewicza.
Poczucie alienacji badano, korzystając z Testu Poczucia Alienacji
PAI w opracowaniu Krystyny Kmiecik – Baran. Jako ostatnią badani rozwiązywali
Skalę Samooceny SES M. Rosenberga w polskiej adaptacji Ireny
Dzwonkowskiej, Kingi Lachowicz-Tabaczek i Marioli Łaguny.
Wyniki badań wykazały, że (1) istnieje dodatni związek między samooceną
a jakością życia, (2) istnieje ujemna zależność między poczuciem
alienacji a jakością życia, (3) kobiety ujawniają istotnie większą od mężczyzn
satysfakcję z własnego zdrowia, (4) istnieją istotne różnice płciowe
w zakresie roli, jaką odgrywają samoocena i poczucie alienacji w kształtowaniu
się poziomu jakości życia.
REFERENCJE (43)
1.
Bańka, A. (2005). Jakość życia a jakość rozwoju. Społeczny kontekst płci,aktywności i rodziny. [w:] A. Bańka (red.), Psychologia jakości życia.Poznań: Stowarzyszenie Psychologia i Architektura.
2.
Baumeister, R. F., Campbell, J. D., Krueger, J. I., Vohs, K. D. (2003). Does high self-esteem cause better performance, interpersonal success, happiness,or healthier lifestyles? Psychological Science in the Public Interest.
4.
Branden, N. (2007). Jak dobrze być sobą: o poczuciu własnej wartości. Gdańsk: GWP.
5.
Chodkiewicz, J. (2005). Psychologia zdrowia: wybrane zagadnienia. Łódź: Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna.
6.
Chodkiewicz, J. (2009). Adaptacja polska Kwestionariusza Zadowolenia z Życia (FLZ). Studia Psychologiczne 47, 3.
7.
Chodkiewicz, J., Wilska, A. (2008). Stan zdrowia, wsparcie społecznie i zadowolenie z życia Dorosłych Dzieci Alkoholików (DDA) korzystających z pomocy terapeutycznej. Alkoholizm i Narkomania, 2.
8.
de Walden – Gałuszko, K. (1994). Jakość życia - rozważania ogólne. [w:] K.de Walden – Gałuszko, M. Majkowicz (red.), Jakość życia w chorobie nowotworowej. Gdańsk: GWP.
9.
Dzwnokowska, I., Lachowicz-Tabaczek, K., Łaguna, M. (2008). Samoocena i jej pomiar. Warszawa: PTP.
10.
Fila-Jankowska, A. (2010). W poszukiwaniu samooceny autentycznej. Warszawa:Academica.
11.
Gawor, A., Głębocka A. (2008). Jakość życia współczesnego człowieka: wybrane problemy. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
13.
Kmiecik-Baran, K. (1988). Poczucie osamotnienia - charakterystyka zjawiska. Przegląd Psychologiczny, 4.
14.
Kmiecik-Baran, K. (1995a). Poczucie alienacji: destruktywne i konstruktywne sposoby minimalizacji. Sopot: Uniwersytet Gdański.
15.
Kmiecik-Baran, K. (1995b). HIV/AIDS: alienacja oraz wsparcie i odrzucenie społeczne. Gdańsk: Uniwersytet Gdański.
16.
Korzeniowski, K. (1986). Ku pojęciu poczucia alienacji. Przegląd Psychologiczny,2.
17.
Korzeniowski, K. (1990). O dwóch psychologicznych podejściach do problematyki alienacji. Próba syntezy. Przegląd psychologiczny, 1.
18.
Lachowicz-Tabaczek, K, (2006). Samoocena jako monitor zasobów emocjonalnych i energetyczny jednostki. Referat wygłoszony na III Zjeździe Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej, Gdańk, 24-26 września.
19.
Lachowicz-Tabaczek, K., Śniecińska, J. (2008). Intrapsychiczne źródła samooceny: znaczenie emocji, temperamentu i poczucia zdolności do działania. Czasopismo Psychologiczne, 2.
20.
Larkowa, H. (1989). Psychospołeczne uwarunkowania spędzania wolnego czasu przez osoby niepełnosprawne. [w:] A. Hulek (red.), Czas wolny ludzi niepełnosprawnych – zadania pedagoga. Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich – Wydawnictwo PAN.
21.
Lewicka, M. (1977). Evaluative and descriptive aspects of organization of cognitive structures. Polish Psychological Bulletin, 8.
22.
Lewicka, M. (1985). Afektywne i deskryptywne mechanizmy spostrzegania innych ludzi. [w:] M. Lewicka, J. Trzebiński (red.), Psychologia spostrzegania społecznego. Warszawa: Książka i Wiedza.
24.
Łukaszewski, W. (2010). Udręka życia. Jak ludzie radzą sobie z lękiem przed śmiercią. Sopot: Smak Słowa.
25.
Majewicz, P. (2002). Obraz samego siebie a zachowanie młodzieży niepełnosprawnej ruchowo. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
26.
Michalos, A. C. (1986). Job satisfaction, marrital satisfaction, and the quality of life: A review and preview. In F. M. Andrews (red.), Research on the quality of life, Ann Arbor: University of Michigan Institute for Social Research.
27.
Murphy, J. (2008). Zdobądź pewność siebie i poczucie własnej wartości. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
29.
Ochocki, A. (1980). Dialektyka i historia. Człowiek pracy w twórczości Karola Marksa. Warszawa: Książka i Wiedza.
30.
Palak, Z. (2006). Jakość życia osób niepełnosprawnych i nieprzystosowanych społecznie. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
31.
Plura, M. (2007). Rola osób niepełnosprawnych w społeczeństwie. [w:] M.Flanczewska-Wolny (red.), Jakość życia w niepełnosprawności-mity a rzeczywistość. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
32.
Rosenberg, M. (1965). Society and adolescent self-image. Princeton, NJ:Princeton University Press.
34.
Sękowski, A. (1994). Psychospołeczne determinanty postaw wobec inwalidów. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
35.
Siudem, A. (2005). Poczucie szczęścia małżeńskiego a samoocena u kobiet. Małżeństwo i Rodzina,1-2.
36.
Szmajke, A. (2005). Wzorce atrakcyjności ciała kobiet i mężczyzn: czy ewolucja skrzywdziła kobiety. [w:] M. Straś – Romanowska, K. Lachowicz – Tabaczek, A. Szmajke (red.), Jakość życia w badaniach empirycznych i refleksji teoretycznej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
38.
Wojciszke, B. (2002). Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Wydawnisctwo Naukowe Scholar.
39.
Wojciszke, B. (2003). Pogranicze psychologii osobowości i społecznej: samoocena jako cecha i jako motyw. [w:] B. Wojciszke i M. Plopa (red.). Osobowość a procesy psychiczne i zachowaniowe. Kraków: Oficyna wydawnicza „Impuls”.
40.
Wojciszke, B., Doliński, D. (2008). Psychologia społeczna. [w:] J. Strelau, D.Doliński (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Gdańk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
41.
Zasępa, E., Ślaski S, (2007). Jakość życia osób niepełnosprawnych i ich rodzin: wybrane zagadnienia. Kraków: Wydawnictwo Naukowe „Akapit”.
42.
Zawadzki, P. (2008). Alienacja młodzieży: wnioski z badań. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 4.
43.
Żyta, A., Nosarzewska S. (2006). Jakość życia osób niepełnosprawnych-wielość spojrzeń. [w:] Z. Palak, A. Lewicka, A. Bujnowska (red.), Jakość życia a niepełnosprawność: konteksty psychopedagogiczne. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
ARTYKUŁ POWIĄZANY
