Zasada solidarności rodzinnej w oparciu o heredes sui w rzymskim prawie spadkowym w okresie klasycznym
 
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Rzeszowski
 
 
Data nadesłania: 21-04-2023
 
 
Data ostatniej rewizji: 08-11-2023
 
 
Data akceptacji: 29-02-2024
 
 
Data publikacji: 28-03-2024
 
 
Autor do korespondencji
Kamila Pogorzelec   

Uniwersytet Rzeszowski
 
 
JoMS 2024;55(1):619-633
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Śmierć nie pozbawia wszystkich praw i obowiązków, których za życia podmiotem była zmarła osoba, a jedynie te, których stosunki prawne powstały w związku z jej indywidualizacją. Cała reszta, pomimo śmierci podmiotu, pozostaje tzw. spadkiem, którego zgodnie z przeznaczeniem jest przejście na inne osoby żyjące. Prawo rzymskie wykształciło pewną zasadę stanowiącą, iż prawo do spadku służy tylko pewnym osobom. W szczególności komu, w jaki sposób oraz z jakim skutkiem miał przypaść spadek, stanowiły przepisy prawa spadkowego, z oczywistym uwzględnieniem interesów rodziny, państwa oraz religii w oparciu o zasadę solidarności rodzinnej.

Materiał i metody:
Digesta, Instytucje Gaiusa, inne źródła prawnicze, metoda historyczna

Wyniki:
Zapewnienie ciągłości imienia rodziny, poprzez objęcie przez dziedzica sui heredes spadku oraz imienia rodowego, stanowi ugruntowane w rzymskim społeczeństwie polecenie, nakazujące ochronę relacji członków najbardziej intymnej i delikatnej struktury jaką jest rodzina, ograniczając tym samym swobodę testowania. Tak skonstruowane prawo miało utrudnić spadkobiercy przekazanie majątku oraz imienia rodowego poza obręb rodziny.

Wnioski:
Zasada solidarności rodzinnej to ściśle ujmując reguła nakazująca roztaczanie szczególnej ochrony nad określoną wartością jaką jest rodzina oraz stanowi także niewymieniony bezpośrednio składnik sposobu na zachowanie ciągłości rodziny.

 
REFERENCJE (29)
1.
Adamski, F. (1982). Socjologia małżeństwa i rodziny. Wprowadzenie.
 
2.
Beduschi, C. (1976). Hereditatis aditio.
 
3.
Bojarski, W., Dajczak, W., Sokala, A. (2007) Verba iuris. Reguły i kazusy prawa rzymskiego.
 
4.
Borysiak, W. (2008). Ochrona członków rodziny spadkodawcy na tle historycznoprawnym oraz prawnoporównawczym, Zeszyty Prawnicze UKSW 8.2.
 
5.
Dębiński, A. (2017). Rzymskie prawo prywatne. Kompendium.
 
6.
Fadda, C.(1949). Concetti fondamentali del diritto ereditario romano, t. 2.
 
7.
Jors, P., Kunkel, W., Wenger, L., Honsel, H., Mayer-Maly, T., Selb, W. (1987). Römisches Recht.
 
8.
Kałdon, B.M. (2011). Rodzina jako instytucja społeczna w ujęciu interdyscyplinarnym, Forum Pedagogiczne UKSW, t. 1.
 
9.
Krüger, H. (1939). Zum römischen Pflichteilsrecht, [w:] Festschrift Paul Koschaker, II.
 
10.
Kaser, M. (1975). Das römische Privatrecht 2, II.
 
11.
Kursa, S. (2012). Przedmiot i cel querella inoficiosi testamenti, Themis Polska Nova 2/2012.
 
12.
Kuryłowicz, M. (1976). Dziedziczenie przeciwtestamentowe adoptowanych i jego znaczenie dla rozwoju rzymskiej adopcji, CPH 28.2.
 
13.
Kuryłowicz, M., Wiliński A. (2008). Rzymskie prawo prywatne. Zarys wykładu.
 
14.
La Pira, G. (1930). La successione ereditaria intestata e contro il testamento in diritto Romano.
 
15.
Longchamps de Bérier, F. (2008). Nadużycie prawa w rzymskim prawie prywatnym.
 
16.
Longchamps de Bérier, F. (1933), (2009), (2014), (2018). Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego.
 
17.
Łapicki, B. (1933). Władza ojcowska w starożytnym Rzymie.
 
18.
Palmirski, T. (2006). O różnych regułach dawnego prawa 17 tytuł 50 księgi Digestów, Tekst – Tłumaczenie – Komentarz, Tłumaczenia monumenta aere perenniora, Zeszyty Prawnicze UKSW 6.2.
 
19.
Piątkowski, J. (1979). Prawo spadkowe. Zarys wykładu.
 
20.
Piątkowski, J. (1985). System prawa rodzinnego i opiekuńczego.
 
21.
Piętak, L. (1882). Prawo spadkowe rzymskie.
 
22.
Rozwadowski, W. (2003). Gai Institutiones. Instytucje Gaiusa.
 
23.
Smyczyński, T. (2003). Prawo rodzinne i opiekuńcze.
 
24.
Świrgoń-Skok, R. (2010). Kategoria spadkobierców koniecznych (heredes necessarii) jako przykład zapewnienia ciągłości w rodzinie rzymskiej w okresie prawa klasycznego, Studia Iuridica Lublinensia 14.
 
25.
Tyszka, Z. (1995). Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa, [w:] Pedagogika Społeczna.
 
26.
Tyszka, Z. (1991). Stan i przeobrażenia współczesnych rodzin polskich.
 
27.
Voci, P., 1963, Diritto hereditasio romano II. Parte speciale.
 
28.
Zabłoccy, M. i J. (2003). Ustawa XII Tablic. Tekst – tłumaczenie – objaśnienia.
 
29.
Watson, A., 1971, The Law of Succession in the Later Roman Republic.
 
eISSN:2391-789X
ISSN:1734-2031
Journals System - logo
Scroll to top