Wizerunki kulturowe kobiet Dwudziestolecia międzywojennego w miesięczniku „Rodzina Polska” (1927-1939)
 
Więcej
Ukryj
1
Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie
 
 
Data nadesłania: 26-03-2022
 
 
Data ostatniej rewizji: 05-04-2022
 
 
Data akceptacji: 06-05-2022
 
 
Data publikacji: 31-07-2022
 
 
Autor do korespondencji
Evelina Kristanova   

Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie
 
 
JoMS 2022;48(1):305-322
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
_Inne
 
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Zamierzeniem autorki artykułu było przeprowadzenie analizy zawartości miesięcznika społeczno-kulturalnego "Rodzina Polska" (1927-1939) pod kątem przedstawianych w nim wizerunków kulturowych kobiet po odzyskaniu niepodległości przez Polskę.

Materiał i metody:
Podstawowym źródłem był materiał prasowy oraz opracowania naukowe nawiązujące do wybranej problematyki. Zastosowano następujące metody badawcze: analizy i krytyki piśmiennictwa, analizę zawartości prasy oraz case study.

Wyniki:
Przeprowadzone badania prasoznawcze dowiodły istotnej roli społecznej i kulturowej kobiety oraz zmianę wizerunku pod wpływem sytuacji politycznej. Sylwetki prezentowano w rożnych zawodach, a panie mogły też obok mężczyzn osiągać sukcesy. Przy okazji rocznic przypominano działaczki kulturalne i społeczne, literatki, dziennikarki i królowe. Powyższa problematyka ukazana została w kontekście Dwudziestolecia międzywojennego oraz ówczesnych trendów społecznych.

Wnioski:
Sylwetki kobiet na łamach "Rodziny Polskiej" często przedstawiano w świetle wspomnień lub przy okazji wydanych książek. Zwracano uwagę na ich osiągnięcia zawodowe i nagrody, jak też problemy i trudności. Wśród nich znalazły się w zdecydowanej większości Polki ale nie zabrakło także wizerunków cudzoziemek i emigrantek. Szczególnie interesowano się kobietami wykształconymi, które udzielały się na polu społeczno-oświatowym, kulturalnym i związkowym. Ceniono je za patriotyzm i zaangażowanie w sprawach narodowych. Ukazywano je jednocześnie jako dobre towarzyszki swoich mężów. Pisano również o działalności społecznej oraz oświatowej kobiet z arystokratycznych i szlacheckich rodów. Redakcja przedstawiała także wizerunki znanych feministek i kobiet zajmujących się tzw. kwestią społeczną. Szczególnym zainteresowaniem publicystów miesięcznika cieszyły się pisarki.

 
REFERENCJE (75)
1.
Ankiewiczowa, M. (1931). Wyjątkowa Niemka. „Rodzina Polska”, nr 10, s. 316.
 
2.
Bednarz-Grzybek, R. (2010). Emancypantka i patriotka. Wizerunek kobiety przełomu XIX i XX wieku w czasopismach Królestwa Polskiego, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
 
3.
Burkath, W. (1936). Sigrida Undset na tle swojego kraju. „Rodzina Polska”, nr 4, s. 109.
 
4.
Chociłowski, J. (2019). Niezwykłe kobiety Drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Akurat.
 
5.
ChwastykKowalczyk, J. (2019). Agitacja obywatelska przed – i powyborcza 1928 roku na łamach „Kobiety Współczesnej”. „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych”, nr 6, s. 105–137.
 
6.
Chwastyk-Kowalczyk, J. (2003). „Bluszcz” w latach 1918–1939. Tematyka społeczna oraz problemy kultury i literatury. Kielce: Wydaw. Akademii Świętokrzyskiej.
 
7.
Dołęgowska-Wysocka, M. (1982). Tygodnik „Kobieta Współczesna” 1927–1934. „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, nr 3–4, s. 57–72.
 
8.
Dawidowicz, A. (2019). Problematyka polityki i polityków na łamach „Głosu Kobiet”, czasopisma dla kobiet wydawanego w latach 1908–1939. W: M. Dajnowicz i A. Miodowski (red.), Polityka i politycy w prasie XX i XXI wieku. Polityka w prasie kobiecej. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 57–71.
 
9.
Dufrat, J. (2016). Dyskusje wokół działalności Centralnego Wydziału Kobiecego PPS i miejsca kobiet w ruchu socjalistycznym w latach 1918–1939. W: T. Kulak i M. Dajnowicz (red.), Drogi kobiet do polityki (na przestrzeni XVIII–XXI wieku), Wrocław: Wydawnictwo Chronicon, s. 263–287. ISBN 9788394616625.
 
10.
Dufrat, J. (2009). Jak włączyć kobiety w świat działań publicznych? Problemy organizacyjne Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet (1928–1939). W: A. Janiak-Jasińska i in. (red.), Działaczki społeczne, feministki, obywatelki… Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich po 1918 r. (na tle porównawczym). Warszawa: Wydawnictwo Neriton, s. 278–280.
 
11.
Dufrat, J. (2020). W okresie powolnej modernizacji. Kobieta w II Rzeczypospolitej próba bilansu. „Prace Historyczne”, nr 4, s. 813.
 
12.
Fuszara, M. (2013). Kobiety, wybory, polityka. Warszawa: Fundacja Instytut Spraw Publicznych.
 
13.
Gorzkiewicz, N. (2018). Czasopismo „Bluszcz” a aktywność zawodowa kobiet w latach 1926–1928. W: R. Sioma (red.). Kobiece dwudziestolecie 1918–1939. Toruń: Wydawnictwo UMK, s. 71–85.
 
14.
Gumuła, T. (2013). Udział kobiet w edukacji i opiece na łamach tygodnika „Bluszcz” w latach 1918–1939. W: I. Michalska i G. Michalski (red.), Addenda do dziejów oświaty. Z badań nad prasą Drugiej Rzeczypospolitej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 247–262.
 
15.
Habielski, R. (2013). Wolność czy odpowiedzialność? Prasa i polityka w II Rzeczypospolitej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Aspra-JR.
 
16.
Hołd zasłudze. P. Lucyna Kotarbińska otrzymała złoty krzyż zasługi. (1937). „Rodzina Polska”, nr 6, s. 270.
 
17.
Kałwa, D. (2001). Kobieta aktywna w Polsce międzywojennej. Dylematy środowisk kobiecych. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”.
 
18.
Kamińska, K. (1978). Kwestia kobieca na łamach „Bluszczu” (1865–1885). „Prace Polonistyczne”, seria 34, s. 105–131.
 
19.
Kamińska, K. (1977). Zofia Węgierska przyjaciółka poetów i paryska korespondentka „Bluszczu”. „Prace Polonistyczne”, seria 33, s. 171–184.
 
20.
Kneblewski, W. (1928). Kobieta polska na wychodźstwie. „Rodzina Polska”, nr 2, s. 51–53.
 
21.
Knott, S., Taylor, B. (red.). (2005). Women, Gender and Enlightenment. Basingstoke: Palgrave.
 
22.
Kotarbińska, L. (1931). Ile nas należy do związków kobiecych?. „Rodzina Polska” nr 10, s. 313.
 
23.
Kotarbińska, L. (1928). Kobiety dzisiejsze. „Rodzina Polska”, nr 11, s. 349–350.
 
24.
Kotarbińska, L. (1929b). Kobiety dzisiejsze. „Rodzina Polska”, nr 5, s. 156.
 
25.
Kotarbińska, L. (1929c). Kobiety dzisiejsze. „Rodzina Polska”, nr 6, s. 189.
 
26.
Kotarbińska, L. (1929d). Halina Doria Dernałowicz. „Rodzina Polska”, nr 3, s. 93.
 
27.
Kotarbińska, L. (1928b). Śladem poprzedniczek. „Rodzina Polska”, nr 9, s. 285.
 
28.
Kotarbińska, L. (1930). Kobiety dzisiejsze. „Rodzina Polska”, nr 1, s. 27.
 
29.
Kotarbińska, L. (1937). Korna służebnica Boga i Ojczyzny. „Rodzina Polska”, nr 3, s. 137.
 
30.
Kotarbińska, L. (1928c). Ks. Jan Szmigielski o sprawie kobiecej. „Rodzina Polska”, nr 2, s. 62.
 
31.
Kristanova, E. (2011). Ilustrowany miesięcznik społeczno-kulturalny i literacki „Rodzina Polska” (1927–1939). Ogólna charakterystyka pisma. W: E. Andrysiak (red.). Ludzie i książki. Studia i szkice bibliologiczno-biograficzne. Łódź, s. 283–301.
 
32.
Kristanova, E. (2009). Reklama książki na łamach „Rodziny Polskiej” (1927–1939). „Toruńskie Studia Bibliologiczne”, nr 2, s. 27–47.
 
33.
Królowa Astrid. (1935). „Rodzina Polska”, nr 10, s. 304.
 
34.
Królowa Astrid. (1937). „Rodzina Polska”, nr 10, s. 304–306.
 
35.
Leeney, C. (2010). Irish Women Playwrights 1900–1939. Gender and Violence on Stage. New York: Peter Lang.
 
36.
Laureatka Nobla: Sygryda Undset. (1929). „Rodzina Polska”, nr 6, s. 175.
 
37.
Łozowska-Marcinkowska, K. (2010). Sprawy niewieście. Problematyka czasopism kobiecych Drugiej Rzeczypospolitej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
 
38.
Łubieński, T. (1928). Z najnowszych pamiętników. „Rodzina Polska”, nr 10, s. 304.
 
39.
Maj, E. (2016). Wzorce aktywności kobiet w Narodowej Demokracji (1893–1939). W: T. Kulak, M. Dajnowicz (red.). Drogi Kobiet do polityki (na przestrzeni XVIII–XXI wieku). Wrocław: Wydawnictwo Chronicon, s. 147–171.
 
40.
Maj, E. (2019). Wzorzec parlamentarzystki w prasie dla kobiet w Polsce międzywojennej. „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych”, nr 6, s. 73–104.
 
41.
Majchrowski, J. (red.). (1994). Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej. Zaleska Zofia. Warszawa: BGW, t. 2, s. 483.
 
42.
Mazur, G. (red.). (1998–2009). Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny, t. 1–4. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
 
43.
Michalski, G. (2018). Miejsce i zadania kobiety w rodzinie katolickiej w przekazie miesięcznika „Rodzina Polska”. „Wychowanie w Rodzinie”, nr 1, s. 101–115.
 
44.
Moczkodan, R. (2018). Recenzentki „Wiadomości Literackich”, czyli pytanie o to, czy jest możliwa ucieczka od „pospolitego dwugłosu płci”. W: R. Sioma (red.). Kobiece dwudziestolecie 1918–1939. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 197–209.
 
45.
Musiał-Karg, M., Lesiewicz, E. (2016). Women’s Role and Their Participation in Public Life of the Visegrad Countries. Poznań–Ústi nad Labem: Faculty of Political Science and Journalism Press, Adam Mickiewicz University.
 
46.
Niewiadomska-Cudak, M. (2020). Kobiety w samorządowych wyborach prezydenckich.
 
47.
w Polsce w latach 2002–2018. Warszawa: Wydawnictwo AEH.
 
48.
O’Dowd, M., Wichert, S. (red.). (1995). Chattel, Servant or Citizen. Women’s Status in Church. State and Society. Belfast: Institute of Irish Studies, Queen’s University of Belfast.
 
49.
Offen, K. (2000). European Feminisms 1700–1950. A Political History. Stanford: Stanford University Press.
 
50.
Paczkowski, A. (1980). Prasa polska 1918–1939. Warszawa: PWN, s. 280–284.
 
51.
Piotrowska-Marchewa, M. (2016). Nauczycielki polskich szkół powszechnych i średnich w życiu politycznym II Rzeczypospolitej. W: T. Kulak i M. Dajnowicz (red.). Drogi kobiet do polityki (na przestrzeni XVIII–XXI wieku). Wrocław: Wydawnictwo Chronicon, s. 330.
 
52.
Potrzeba autorytetu. (1936). „Rodzina Polska”, nr 9, s. 289–290.
 
53.
Rakowska-Trela, A. (2018). 100 years of women suffrage in Poland. From the fight for political rights to gender quotas. „Przegląd Prawa Konstytucyjnego”, nr 6, s. 261–271.
 
54.
Rendall, J. (1985). The Origin of Modern Feminism. Women in Britain, France and the United States 1780–1960. Basingstoke: Lyceum Books.
 
55.
Rostafińska-Choynowska, H. (1930). Lucyna Kotarbińska. „Rodzina Polska”, nr 12, s. 371.
 
56.
Sapia-Drewniak, E. (2009) (red.). Towarzystwa społeczne i ich działalność oświatowa. Konteksty historyczne i teraźniejszość. Dąbrowa Górnicza: Wyższa Szkoła Biznesu, s. 179.
 
57.
Seller, M.S. (1975). Beyond the Stereotype. A new Look at the Immigrant Woman 1880–1924. „The Journal of Ethnic Studies”, No. 3, s. 59–70.
 
58.
Sigrid Undset. (1929). „Rodzina Polska”, nr 1, s. 12.
 
59.
Sioma, R. (2018). Kobiece dwudziestolecie 1918–1939. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
 
60.
Stala, J. (2019). New Challenges for the Catholic Vision of the Vocation of Women and Men. „The Person and the Challenges”, No. 2, s. 135–148, DOI: http://dx.doi.org/10.15633/pch....
 
61.
Szablicka-Żak, J. (2009). Aktywność działaczy oświatowych w Parlamencie II Rzeczypospolitej. W: E. Śliwa, M. (1996). Kobiety w parlamencie II Rzeczypospolitej. W: A. Żarnowska, A. Szwarc (red.), Kobieta i świat polityki. W niepodległej Polsce 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, s. 54.
 
62.
Świętochowski A. (1929). Liberum veto. „Myśl Narodowa”, nr 8, s. 121.
 
63.
„Świętości nie szargać!”. (1937). „Rodzina Polska”, nr 9, s. 258.
 
64.
Taylor, B. (2004). Feminists versus Gallants. Manners and Morals in Enlightenment.
 
65.
Britain, „Representations”, No. 87, s. 125–148.
 
66.
Teler, M. (2020). Zapomniani artyści II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo CM.
 
67.
Weatherford, D. (1986). Foreign and Female. Immigrant Women in America 1840–1930. New York.
 
68.
Wodniak, K. (2020). Moja Przyjaciółka (1934–1939). Przebój prasowy żnińskich Zakładów Wydawniczych Alfreda Krzyckiego. Żnin, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
 
69.
Wodniak, K. (2017). Polska prasa kobieca międzywojnia w zasobach sieciowych – rekonesans badawczy. W: P. Siuda, J. Gomoliszek (red.). Internet – wybrane przykłady zastosowań i doświadczeń. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra, s. 127–153.
 
70.
Wytyczne pracy p. Izy Mandukowej. (1936). „Rodzina Polska”, nr 7, s. 247.
 
71.
Zaleska, Z. (1931). Polki na szerokim świecie. „Rodzina Polska”, nr 10, s. 314.
 
72.
Zaleska, Z. (1929). Powojenna kobieta. „Rodzina Polska”, nr 4, s. 123.
 
73.
Z wiedzy, literatury i sztuki. Ś. p. Hanna Krzemieniecka. (1930). „Rodzina Polska”, nr 5, s. 149.
 
74.
Żarnowska, A., Szwarc, A. (red.). (2000). Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej. Warszawa: Wydawnictwo DiG, s. 105.
 
75.
Żarnowski, J. (2000). Kobiety w strukturze społeczno-zawodowej Polski międzywojennej. W: T. Żeleński Boy, (2020). Piekło kobiet. Warszawa: Wydawnictwo CM.
 
eISSN:2391-789X
ISSN:1734-2031
Journals System - logo
Scroll to top