PL EN
 
3/2025 vol. 63
Stats
CC BY-SA 3.0
Get citation
ORIGINAL PAPER
The right to information and the right to knowledge in a risk society
Alina Paklerska 1
 
 
 
More details
Hide details
1
WSGE University of Applied Sciences in Józefów
 
 
Submission date: 2025-07-25
 
 
Final revision date: 2025-08-13
 
 
Acceptance date: 2025-09-01
 
 
Publication date: 2025-10-31
 
 
Corresponding author
Alina Paklerska   

WSGE University of Applied Sciences in Józefów
 
 
JoMS 2025;63(3):816-829
 
Article (PDF)
References (35)
 
KEYWORDS
information
moral values
right to information
right to knowledge
risk society theory
 
TOPICS
ABSTRACT
Objectives:
in-depth reflection on the desirability of the establishment of human rights and values for leveling the sense of a state of risk

Material and methods:
material: polish and international legal acts, literature on the subject in the humanities and social sciences methods: systemic analysis, literature analysis

Results:
verification of the assumption that a person can fully realize his subjectivity and agency through dialogue based on the exchange of information with other people has shown an area in need of redefinition, which may be particularly important for state bodies and educational institutions

Conclusions:
The article consists of six segments. Each is designed to consistently introduce the reader to further aspects of the topic under discussion. The first two indicate the systemic perspective of human functioning in the world of rights and values. The third part of the article contains a catalog of subjectively relevant assumptions of the risk society theory. The next two chapters indicate the area of knowledge and information as moral values and categories protected by law. The final segment shows the realized dimension of this area in a society burdened with the problem of pervasive risk, and draws a conclusion from the content of the previous parts of the paper.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported (CC BY-SA)
REFERENCES (35)
1.
Babik, W. (2014). Ekologia informacji. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
 
 
2.
Beck, U. (2002). Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności. S. Cieśla (tłum.). Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Google Scholar
 
 
3.
Bocheński, J.M. (1993). Sens życia i inne eseje. Wydawnictwo Antyk.
Google Scholar
 
 
4.
Budzyńska, E. (2012). Rząd czy nierząd? Socjologiczna refleksja nad kondycją moralną społeczeństwa polskiego, 40, 11-31. Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica.
Google Scholar
 
 
5.
Davenport, T.H., Prusak, L. (2000). Working Knowledge: How Organisations Manage What They Know. Harvard Business School Press.
Google Scholar
 
 
6.
Delsol, Ch. (2003). Esej o człowieku późnej nowoczesności. M. Kowalska (tłum.). Wydawnictwo Znak.
Google Scholar
 
 
7.
Durkheim, É. (2006). Samobójstwo. Studium socjologii. K. Wakar (tłum.). Oficyna Naukowa.
Google Scholar
 
 
8.
Górzyńska, T. (1999). Prawo do informacji i zasada jawności administracyjnej – orzecznictwo Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i Trybunału Konstytucyjnego, 86. Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar
 
 
9.
Guzik, A. (2018). Postmodernizm, postprawda, posteksperci w mediach mainstreamowych. in: T. W. Grabowski, M. Lakomy, K. Oświecimski (ed.). Postprawda jako zagrożenie dla dyskursu publicznego, 143-162. Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.
Google Scholar
 
 
10.
Hildebrand, D. von (2012). Metafizyka wspólnoty. Rozważania nad istotą i wartością wspólnoty. J. Zychowicz (tłum.). Wydawnictwo WAM.
Google Scholar
 
 
11.
Janusz, G. (2016). Prawo jednostki do wiedzy w systemie praw człowieka. vol. 8, 2(44), 87-98. Roczniki Ekonomii i Zarządzania.
Google Scholar
 
 
12.
Jelonek, B.A. (2014). Idea umowy społecznej, 6, 11-46. Acta Erasmiana.
Google Scholar
 
 
13.
Kamiński, M. (2017). Wartości normatywne w procesie stosowania prawa administracyjnego. in: J. Zimmermann (ed.) Aksjologia prawa administracyjnego vol. 2, 57-66. Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar
 
 
14.
Kołakowski, L. (2021). Śmierć jako własność prywatna. Wydawnictwo Znak.
Google Scholar
 
 
15.
Korzyść. Dostęp 5.07.2025 z https://wsjp.pl/haslo/podglad/....
Google Scholar
 
 
16.
Korzyść. Dostęp 5.07.2025 z https://sjp.pwn.pl/sjp/korzysc....
Google Scholar
 
 
17.
Kurek, R. (2010). Informacja jako dobro publiczne a nadzór nad działalnością zakładów ubezpieczeń, 4, 85-98. Wiadomości ubezpieczeniowe.
Google Scholar
 
 
18.
Luhmann, N. (1990). Risiko und Gefahr, in: N. Luhmann. Soziologische Aufklärung 5, 131-169. Westdeutscher Verlag GmbH.
Google Scholar
 
 
19.
Machura, P. (2011). Normy moralne, ideały i supererogacja, 29, 277-305. Folia Philosophica.
Google Scholar
 
 
20.
Mariański, J. (2006). Socjologia moralności. Wydawnictwo KUL.
Google Scholar
 
 
21.
Melosik, Z. (2012). Mass media, tożsamość i rekonstrukcje kultury współczesnej. in: S. Dylak, W. Skrzydlewski (ed.) Media-Edukacja-Kultura, 32-49. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Google Scholar
 
 
22.
Muszyński, M. (2014). Edukacja i uczenie się – wokół pojęć, 21, 77-87. Rocznik Andragogiczny.
Google Scholar
 
 
23.
Peeters, M.A. (2009). Nowa etyka w dobie globalizacji. Wyzwania dla Kościoła. Wydawnictwo Sióstr Loretanek.
Google Scholar
 
 
24.
Peret-Drążewska, P. (2021). Znaczenie kategorii zaufanie oraz ryzyko dla współczesnej młodzieży, 1(19), 7-17. Kultura-Społeczeństwo-Edukacja.
Google Scholar
 
 
25.
Peszkowski, S. (2020). Aksjonormatywny paradygmat nauki prawa administracyjnego i jego metodologiczne konsekwencje dla nauki administracji i nauki polityki administracyjnej, 28, 166–194. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego Seria Prawnicza.
Google Scholar
 
 
26.
Protocol No. 1 to the European Convention for the Protection of Human Rights, drawn up in Paris on March 20, 1952, and Protocol No. 4 to the above convention, drawn up in Strasbourg on September 16, 1963, as published in Dz.U. 1995. nr 36, poz. 175/1, consolidated text.
Google Scholar
 
 
27.
Supiński, J. (1872). Myśl ogólna fizjologii powszechnej. in: J. Supiński Pisma vol. 1, 104-216. Lwów.
Google Scholar
 
 
28.
Supreme Court judgment of November 18, 1993, ref. no. 3 ARN 49/93. Own translation.
Google Scholar
 
 
29.
Szpor, G. (2008). Pojęcie informacji a zakres ochrony danych. in: P. Fajgielski (ed.) Ochrona danych osobowych w Polsce z perspektywy dziesięciolecia, 7-19. Wydawnictwo KUL.
Google Scholar
 
 
30.
Sztompka, P. (2005). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Google Scholar
 
 
31.
Śnieżyński, M. (2001). Dialog edukacyjny. Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej.
Google Scholar
 
 
32.
Tchorzewski, A.M. de (2020). Rzecz o godności, autorytecie i odpowiedzialności nauczyciela w czasach chaosu aksjonormatywnego, 19(50), 161-176. Horyzonty Wychowania.
Google Scholar
 
 
33.
The European Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, drawn up in Rome on November 4, 1950, Dz.U. 1993 nr 61 poz. 284, consolidated text.
Google Scholar
 
 
34.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. Nr 78, poz. 483. (The Constitution of the Republic of Poland of 2nd april, 1997).
Google Scholar
 
 
35.
Ziembiński, Z. (1972). Etyczne problemy prawoznawstwa. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
 
 
Share
Send by email
RELATED ARTICLE
Selected elements of crisis communication
Analysis of online information searching practices among media studies students
Information and modern technologies as an asymmetric threat to state security. Philosophical perspective.
The right of trade unions to information in the Polish labour law system
Violence and women in organised crime in Poland after 1989 in selected media narratives
Indexes
 
Keywords index
Topics index
Authors index
eISSN:2391-789X
ISSN:1734-2031
Journals System - logo
© 2006-2025 Journal hosting platform by Bentus
Scroll to top